Wat is een volcontinurooster?
Het volcontinurooster, ook bekend als een 5-ploegenrooster, is een veel voorkomend rooster. Het dienstrooster herhaalt zich na vijf (of een veelvoud van vijf) weken. Dat betekent dat elke medewerker na zo’n cyclus van bijvoorbeeld vijf weken weer precies dezelfde diensten krijgt als vijf weken daarvoor het geval was. We noemen dit rooster dan ook een cyclisch rooster.
In een volcontinurooster zijn de medewerkers in vijf groepen verdeeld. De groepen, we spreken meestal van ploegen, zijn zoveel mogelijk gelijk aan elkaar in aantallen, competenties en andere voor het bedrijfsproces relevante aspecten.
Bedrijfstijd
Met het volcontinurooster wordt niet alleen een bedrijfstijd van 7×24 uur gedekt, in deze volcontinue periode is de bezetting op elk uurtje van de week precies gelijk. Zo werken er bijvoorbeeld op woensdagmiddag evenveel medewerkers als op zondagavond en/of maandagnacht. Dit kenmerk van het vijfploegendienstrooster maakt het dienstrooster uitermate geschikt in een situaties waarbij er altijd (7×24 uur) bezetting moet zijn en waarbij de bezetting altijd even moet groot is.
Organisaties waarin volcontinu wordt geproduceerd of werkplekken waarin een volcontinue bezetting wordt vereist komen we vaak tegen in de procesindustrie. Ook in gevallen waarin de werkplek kapitaalintensief is in relatie tot de loonkosten van de medewerkers is het vaak zinvol een volcontinue bezetting middels een vijfploegendienst te overwegen. De investering kan dan in meer uren per week worden terugverdiend.
Arbeidsvoorwaarden
Het volcontinurooster bestrijkt 7×24 is 168 uur. Omdat het rooster door 5 ploegen wordt gewerkt is de gemiddelde arbeidsduur per ploeg en dus ook per medewerker 33,6 uur per week. Afhankelijk van eventuele overlaptijden tussen diensten (voor overdracht), de regeling met betrekking tot de pauze (onbetaald of betaald) kan de formele arbeidsduur nog wat afwijken.
In de Nederlandse cao’s is vaak geregeld dat medewerkers in vijfploegendienst desondanks een voltijdsaanstelling hebben. Daarboven krijgen medewerkers een ongemakkentoeslag. Deze ploegentoeslag, ook wel onregelmatigheidstoeslag of ORT genoemd verschilt per sector. Vaak bedraagt de toeslag 30%-35% op het voltijdssalaris, maar uitschieters naar boven en naar onder komen ook voor.
Roosterpatroon
Er zijn veel verschillende standaard vijfploegendienstroosters. In Nederland zien we vaak een rooster terugkomen van 6 diensten achterelkaar werken (2 x vroeg, 2 x laat gevolgd door 2 x nacht) gevolgd door 4 dagen vrijaf. Er zijn ook andere volcontinu roosterpatronen.
De patronen verschillen in de manieren waarop de in totaal 21 diensten per week (7 vroege, 7 late en 7 nachtdiensten) over het vijfweekse rooster verdeeld worden. Daardoor ontstaan verschillen in rust na nachtdiensten, het aantal diensten achterelkaar en de verdeling van de vrije tijd. Kijk voor een aantal voorbeelden van veel gebruikte roosters op de website ploegenroosters.nl