Wat is de arbeidstijdenwet?
In de arbeidstijdenwet (ATW) staan algemene verplichtingen voor de werkgever die van toepassing zijn voor alle werknemers (er zijn uitzonderingen) van 18 jaar of ouder. In het kort is de werkgever verplicht om
- een personeelsbeleid te voeren waarbij in de arbeidstijden en rusttijden rekening gehouden wordt met gezondheidsaspecten, alsmede met de persoonlijke omstandigheden van de werknemer (combineren van arbeid- en zorgtaken bijvoorbeeld).
- te inventariseren wat de effecten zijn van het beleid en daarop te sturen als dat nodig is (bijvoorbeeld als de gezondheid van medewerkers in het geding komt).
- de arbeids- en rusttijden met begin- en eindtijden van diensten en pauzes te registreren. Deze gegevens moeten minsten 52 weken bewaard blijven.
Hieronder hebben wij alle regels die in de arbeidstijdenwet beschreven staan samengevat. Van sommige regels kan afgeweken worden in de CAO. Deze staan gemarkeerd als (afwijkingsnorm*).
Gezondheidslimieten
Minimale rusttijd en maximum arbeidstijden
11 uur per 24 uur (1x per periode van 7 x 24 uur in te korten tot minimaal 8 uur)
14 uur (1x per periode van 7 x 24 uur in te korten tot minimaal 8 uur)
Hetzij 36 uur per periode van 7 x 24 uur
Hetzij 72 uur per periode van 14 x 24 uur, eventueel op te splitsen in perioden van minimaal 32 uur
46 uur
12 uur
10 uur
Maximaal vijf maal per 14 x 24 uur , en maximaal 22 maal per 52 weken te verlengen tot 12 uur
60 uur
55 uur per week gemiddeld, totaal 220 uur
60 uur per week gemiddeld, totaal 240 uur (afwijkingsnorm*)
48 uur per week gemiddeld, totaal 768 uur
40 uur per week gemiddeld, totaal 640 uur
Maximum aantal nachtdiensten en Consignatie / Piket
Meer dan 1 uur arbeid tussen 00.00 en 06.00
Maximaal 36 nachtdiensten die eindigen na 02.00 uur per 16 weken
Maximaal 140 nachtdiensten die eindigen na 02.00 per 52 weken, of maximaal 38 uren arbeid tussen 00.00 en 06.00 per twee weken (afwijkingsnorm*)
7 diensten
8 diensten (afwijkingsnorm*)
Arbeid tijdens consignatie vangt aan op het moment van een oproep.
Indien binnen 30 minuten na het einde van een vorige oproep de medewerker opnieuw opgeroepen wordt, wordt de tussengelegen tijd als arbeid gezien.
30 minuten
Per 28 x 24 uur zijn er minimaal 14 perioden van 24 uur en ten minste tweemaal 48 uur vrij van arbeid en consignatie
11 uur voor en 14 uur na een nachtdienst is consignatie niet toegestaan
13 uur
Gemiddeld 40 uur per week
Gemiddeld 45 uur per week, mits bij arbeid uit een oproep in de nacht minstens 8 uur onafgebroken rusttijd is genoten (uiterlijk voor 24.00 uur van die dag)
Sociale limieten
Mededelingstermijn, zondagsarbeid en pauze
Minimaal 28 dagen van tevoren
Indien dit i.v.m. de aard van de arbeid onmogelijk is worden de rusttijden in ieder geval 28 dagen van tevoren meegedeeld en 4 dagen van tevoren de begin- en eindtijden van de arbeid.
Bij collectieve regeling óf met instemming van de individuele medewerker kan hiervan worden afgeweken (afwijkingsnorm*)
Tenzij het tegendeel is bedongen en uit de aard van de arbeid voortvloeit
Tenzij de bedrijfsomstandigheden dit noodzakelijk maken en het medezeggenschapsorgaan en de betrokken werknemer daarmee instemmen
Ten minste 13 vrije zondagen per 52 weken
Minder dan 13 vrije zondagen (afwijkingsnorm*; medewerker heeft vervolgens individueel instemmingsrecht)
Periode van minimaal 15 minuten aaneen waarmee de arbeid tijdens de dienst wordt onderbroken.
Minimaal 30 minuten pauze, eventueel te splitsen in twee pauzes van 15 minuten
Minimaal één pauze van 15 minuten (afwijkingsnorm*)
Minimaal 45 minuten pauze, eventueel te splitsen in meer pauzes van 15 minuten
Minimaal één pauze van 15 minuten (afwijkingsnorm*)
Arbeidstijdenbesluiten (ATB)
Naast de Arbeidstijdenwet zijn er in Nederland ook uitzonderingen en toevoegingen bedacht. Deze staan beschreven in het arbeidstijdenbesluit. Sommige regels in het ATB kunnen generiek toegepast worden (mits deze in de CAO beschreven staan). Andere besluiten zijn branche specifiek, zoals in de zorg of treinvervoer. De generieke arbeidstijdenbesluiten staan hieronder beschreven.
In de 7 dagen voorafgaand aan de feestdag maximaal 2 maal 14 uur arbeid per (nacht)dienst indien de aard van de arbeid of bedrijfsomstandigheden dit in verband met de feestdag met zich meebrengt.
Tussen vrijdagavond 18.00 uur en maandagochtend 08.00 uur mogen in afwijking van de wet 12-urige nachtdiensten worden gepland (in plaats van 10).
Betreffende werknemers hebben per 52 weken minsten 26 vrije weekenden van zaterdag 00.00 tot zondag 24.00.
In situaties van alleenarbeid of indien door de aard van de arbeid een pauze onmogelijk is, kan de pauze vervallen.
Maximum arbeidstijd per 16 weken bedraagt 44 uur per week (in plaats van 48 uur).
De pauze kan vervallen door onvoorziene omstandigheden.
De verplichting om 14 perioden per 28 x 24 uur vrij van consignatie te zijn is niet van toepassing op geconsigneerde pauze.
Door overdracht mag de maximum arbeidstijd per (nacht)dienst met 15 minuten worden verlengd, respectievelijk mag de rusttijd met 15 minuten worden verkort.
16-weekse referentieperiode voor maximale arbeidstijd kan worden vervangen door 52-weekse periode.
Samenvatting van de arbeidstijdenwet
Wilt u een samenvatting ontvangen van de ATW en de algemene ATB? Vul dan hier uw gegevens in, dan sturen wij hem gelijk naar u op. Mocht u de ATW niet hebben ontvangen, kijk dan in uw SPAM-box. Anders kunt u ons mailen op info@syntro.nl.